Aan de slag met samenwerkingsvraagstukken in de zorg met het Systeemspel!
eendaagse training ‘anders kijken’
Deze training geven we als open inschrijving op woensdag 21 mei en woensdag 19 november 2025. Ook geven wij het Systeemspel als incompany op aanvraag voor jouw vakgroep of huisartsenpraktijk of voor multidisciplinaire teams in de GGZ of ouderenzorg bijvoorbeeld.
Uitdagingen in de praktijk
Voor een betere samenwerking hebben we geen betere mensen nodig, we hebben vooral elkaar nodig!
Als arts werk je in een systeem dat continu onder druk staat. Uitdagingen die in veel ziekenhuizen en huisartspraktijken spelen:
- hoge werkdruk/ burn-out klachten
- verzuim en verloop van medewerkers
- spanning in de onderlinge samenwerking
- verminderd werkplezier
In de organisatie is ieders werk op een of andere manier met elkaar verbonden en zien we dat al deze factoren invloed op elkaar hebben. Bij een systeem onder spanning komt de onderlinge samenwerking onder druk. Vaak bestaat de neiging meer controle in te bouwen. Wat averechts blijkt te werken. Soms ontstaan er conflicten.
De energie bij de professionals gaat verloren, ondanks ieders goede intenties. Dit heeft behalve op de medewerkers ook invloed op de kwaliteit van zorg en de relaties met patiënten.
Waarom systemisch kijken en werken?
De systeembenadering kijkt naar communicatie- en interactiepatronen tussen mensen in een organisatie of maatschap. Soms zijn deze patronen dysfunctioneel geraakt na een periode van hoge werkdruk of incidenten. Met de systeembril op worden problemen zachter en versterken we het collectief.
Inhoud
In de eendaagse training oefenen we met methodisch kijken naar wat zich tussen mensen in een professionele samenwerkingscontext afspeelt. Met behulp van filmfragmenten over een team in een GGD-organisatie laten acteurs zien hoe de interactie verloopt, nadat een medewerkerstevredenheidsonderzoek aantoont dat er spanningen leven. De betrokkenen hebben elk hun eigen gedachten over wat er nodig is om de situatie te verbeteren.
Aan de diverse filmfragmenten zijn opdrachten gekoppeld. De teams verzamelen tijdens de dag punten en de opdrachten worden met elkaar besproken, waarbij er ook stap voor stap theorie wordt ingebracht die de praktijk helpt structureren.
Hierdoor krijg je zicht op interactiepatronen en leer je het belang van de context beter begrijpen. Deze vaardigheid is al een interventie op zich, omdat je hiermee ruimte schept voor nieuw perspectief. Door deze systemische bril vergroot je de kans dat iedereen wil en kan bijdragen op een eigen manier.
Ook leer je circulaire vragen te stellen. Dit zijn vragen die gericht zijn op het verkennen van de onderlinge relaties. Het gaat daarbij niet om lineair oorzaak en gevolg of schuld, maar om inzicht in de dynamiek van een samenwerkingsrelatie.
Verschil van mening komt eveneens aan bod. Verschil is een belangrijke bron van informatie. Door dit respectvol te onderzoeken, kunnen we de betekenis ervan achterhalen. Door meer begrip creëer je beweging waar het vast zat. Dilemma’s worden getransformeerd in mogelijkheden.
Samenvattend: Met deze eendaagse geaccrediteerde training leer je met een andere bril kijken naar samenwerkingsvraagstukken. Het systeemdenken maakt helder waar het potentieel zit in samenwerkende teams. Het kijkt naar wat zich tussen mensen afspeelt. Je leert met kleine, haalbare en concrete stappen de spanning te verlagen. Dit helpt om de samenwerking vitaler te maken.
Opbrengst na een dag training Systeemspel
- Door circulaire vragen leer je hoe acties en beslissingen invloed hebben op mens en resultaat.
- De aandacht verschuift van het individuele belang naar het optimaliseren voor het hele team. Zo ontstaat er synergie in de samenwerking.
- Je kunt inspelen op veranderingen, je kunt flexibeler reageren en je bent in staat om gezamenlijk oplossingen te vinden die rekening houden met de complexiteit van een huisartsenpraktijk of zorginstelling.
- Je ontwikkelt een antenne voor wat niet productief is en leert helder onderscheid te maken tussen bedoeling, gedrag en effect.
- Je leert meer recht te doen aan de menselijke maat doordat de interventies gericht zijn op samenhang en wederkerigheid. We weten uit onderzoek dat dit de duurzame inzetbaarheid van medewerkers ten goede komt.
Theorie bij het systeemdenken en systeeminterventies
Leiders en leidinggevenden hebben een relationele verantwoordelijkheid. De uitdaging is om met elkaar een sfeer te creëren waar ieder optimaal een bijdrage kan leveren. Leidinggeven wordt te vaak afhankelijk gemaakt van het individu. Alsof die in z’n eentje het verschil moet zien te maken. Als we ons meer gaan richten op wat er tussen mensen gebeurt, creëren we een meer vitale en veerkrachtige organisatie.
Het denken in oorzaak en schuld is niet behulpzaam en maakt dat mensen minder bereid zijn om zaken bespreekbaar te maken. Ruis op de inhoud geeft ook ruis in de relatie. Als onderlinge afspraken niet helder zijn, ontstaat er gedoe. Tijdens de training leer je over mogelijke interventies op de drie lagen in deze driehoek:
Het systeemdenken gaat niet over dé oplossing voor problemen. Het gaat om respectvol onderzoeken van niet-functionele patronen, waardoor je via het relatienetwerk en heldere spelregels de eerlijkheid vergroot om zodoende veerkracht op te bouwen met elkaar.
De lineair-causale manier van denken in oorzaak en gevolg werkt verlammend in de menselijke interactie. De interventies uit het Systeemspel leiden tot constructieve beweging en werken door in de gehele organisatie.
