‘To live is to choose. But to choose well, you must know who you are and what you stand for, where you want to go and why you want to get there.’

(Kofi Annan)

Er zijn vele modellen die kunnen helpen bij het effectiever maken van gedrag en communicatie. In onderwijs, coaching, counseling en in organisaties wordt veelvuldig gebruik gemaakt van concepten uit de Transactionele Analyse om tot erkennende gedragsverandering te komen. Nadat ik vanaf 2003 bij de TA academie meerdere modules en in 2014 een jaar TA-psychotherapie opleiding had gedaan om de heldere en bruikbare concepten van TA toe te leren passen in mijn werk en leven, kwam ik in aanraking met Functional Fluency en dit model nodigt in mijn beleving op een natuurlijker manier uit tot integratie van alle gedragsopties die we tot onze beschikking hebben. 

Functional Fluency biedt een kader voor het vergroten van zelfbewustzijn, begrip, empathie en sociale competentie. De grondlegster van deze benadering is Susannah Temple. Zij zegt: ‘Dit is zoveel meer dan een TA-model (TA staat voor Transactionele Analyse, de basisfilosofie en theorie van waaruit Functional Fluency is ontwikkeld). Het is een opvatting over het leven en over de wijze waarop mensen met elkaar om kunnen gaan. Het is ook een opvatting over coaching en training, waarbij de begeleider zichzelf volledig ten dienste maakt van het leerproces van de coachee of deelnemer.’

Het uitgangspunt van Functional Fluency is:
Do I and others benefit’. 

De kern van het model bestaat uit de ‘bewustzijnsmodus’. Deze is de sleutel om van ineffectief naar effectief gedrag te komen. Hierbij kan ieder zijn eigen combinatie van kwaliteiten inzetten. Deze worden vertegenwoordigt door de vier hoofmodi van gedrag waar je uit kunt putten:


STRUCTUREREND gedrag

ZORGEND gedrag

- SAMENWERKEND gedrag en

- SPONTAAN gedrag.

En door de zes componenten uit de bewustzijnsmodus:

 

- gewaar zijn

- rationeel

- geaard

alert

- onderzoekend en

- evaluatief gedrag.

Ieder van ons verdeelt zijn energie op een andere manier en heeft een ander profiel van kwaliteiten. Het mooie van Functional Fluency is dat het mensen niet vastpint op een bepaald ‘type’, maar juist uitgaat van het flexibel inzetten van je persoonlijke kwaliteiten en het bewustworden van opties die je in bepaalde contexten nog laat liggen. Dit werkt heel stimulerend en motiverend.

Je kunt met behulp van het model helderder krijgen welke potentie je nog laat liggen in het effectiever maken van je gedrag. Een speciaal kenmerk van de T.I.F.F.-vragenlijst is dat deze een profiel biedt dat uniek is voor de persoon in plaats van een categorie waartoe iemand behoort. Met een sterke focus op het positieve, biedt dit profiel een bemoedigende start voor voortdurende persoonlijke ontwikkeling.

Hoewel de basisstructuur van het model heel helder is, hoor ik vaak dat het ook een uitgebreid model is. Dat klopt ook. Er is een vragenlijst aan verbonden die wetenschappelijk onderbouwd is. Deze heet the Temple Index of Functional Fluency (T.I.F.F.). In de vragenlijst van de T.I.F.F. komen totaal 54 gedragsindicatoren aan bod.

In een persoonlijk nagesprek van 2 uur wordt met de cliënt ingezoomd op diens persoonlijke Functional Fluency profiel. Meestal wordt het gekoppeld aan een geformuleerde leerwens. Zie meer op de pagina over de T.I.F.F. gedragsanalyse onder het menukopje Aanbod.

Ik liet me na een jaar psychotherapieopleiding bij de TA academie in 2015 certificeren tot T.I.F.F. -provider om met behulp van het model Functional Fluency mensen in hun persoonlijke en professionele ontwikkeling gericht te kunnen begeleiden. Het fijne vind ik dat al mijn TA kennis en ervaring, maar ook de inzichten en lessen van de Verbindende (geweldloze) Communicatie en van de ACT (Acceptance and Commitment Therapie/training) heel goed aan het model zijn te linken. Voor mij vertegenwoordigt een model niet de waarheid, maar is het de kunst tot integratie te komen van al die facetten die je helpen vanuit je waarden te leven. Het gaat er om je eigen miskenningen en belemmerende projecties te ontmaskeren en vanuit erkenning op meerdere lagen tot een respectvolle relatie met jezelf en anderen te komen. Dat vergt doorlopende bereidheid om te mogen ontwikkelen en ook weleens te falen. En soms om een pas op de plaats te maken en even uit te rusten. Om van daaruit hernieuwd je richting te bepalen. Vanuit Bewustzijn in beweging dus!


Ook los van het bijbehorende gedragsanalyse instrument (de T.I.F.F. analyse) kan er in coaching en training gewerkt worden met Functional Fluency. Ik ontwikkelde voor de NVTA (Nederlandse Vereniging van Transactionele Analyse) leden een workshop over het Functional Fluency model, waar vooral coaches, trainers en therapeuten aanwezig waren. Door het enthousiasme en de feedback op deze workshop, die ik viermaal gaf in het kader van de Actieve Werkplaats van de NVTA, heb ik besloten de workshop blijvend aan te bieden voor deze doelgroep. In 2019 heb ik de workshop ook gegeven op losse inschrijving op zeiltjalk de Lis, waarbij we tussendoor ook samen zeilen en eten. De uitwisseling die zo ontstaat, blijkt voor velen een meerwaarde te hebben. Zodra het weer kan (in verband met de Coronamaatregelen) zal ik deze workshop weer op zeiltjalk de Lis (vanuit Muiden) aanbieden. Op aanvraag voor je team en op een eigen gekozen locatie is ook mogelijk. Via de contactpagina kun je je interesse laten weten voor een van mijn workshops. Schrijf je daar ook in voor mijn nieuwsbrief als je op de hoogte gehouden wil worden van nieuwe data.


Vanuit betrokkenheid bijdragen aan zinvolle zorg